Faydalı Model

Faydalı Model, dünya çapında yeni olan ve sanayiye uygulanabilen buluşların sahiplerine koruma sağlayan bir sınai mülkiyet hakkıdır.

Türkiye’de ve Dünya’da belirli teknik alanlarda küçük ve orta ölçekli sanayicilerin “Geliştirdikleri Küçük Buluşlarını” korumak amacıyla verilen belge olarak kabul edilmektedir.

 

Faydalı Model Tescil Şartları Nelerdir?

  • Yenilik: Buluşun dünya çapında daha önce var olmaması yani tekniğin bilinen durumuna dahil olmaması anlamına gelir. Faydalı Model Belgesi başvurusuna konu olan buluş başvuru tarihinden önce, Türkiye içinde ya da dünyada herkesin ulaşabileceği şekilde yazılı olarak veya farklı bir yolla açıklanmış, yöresel veya ülke çapında kullanılmış ise, yeni değildir.
  • Sanayiye Uygulanabilir Olma: Doğa, fizik kanunları gereği üretilebilir ürünler ve gerçekleşebilir yöntemler anlamına gelir. Buluş, tarım dahil sanayinin herhangi bir dalında üretilebilir veya kullanılabilir olması durumunda sanayiye uygulanabilir olarak kabul edilir.

 

Faydalı Model Şeklinde Korunamayacak Buluşlar Nelerdir?

  • Kimyasal ve biyolojik maddelere veya kimyasal ve biyolojik usullere ya da bu usuller sonucu elde edilen ürünlere ilişkin buluşlar
  • Eczacılıkla ilgili maddelere veya eczacılıkla ilgili usullere ya da bu usuller sonucu elde edilen ürünlere ilişkin buluşlar
  • Biyoteknolojik buluşlar
  • Usuller veya bu usuller sonucu elde edilen ürünlere ilişkin buluşlar

 

Faydalı Model Korumasının Yararları Nelerdir?

  • Küçük ve orta ölçekli işletmelerin ülke ekonomisindeki önemi göz önüne alındığında bu firmalar tarafında gerçekleştirilen yeniliklerin rakiplerce taklit edilme durumu söz konusudur. Bu sebepten yenilikçi işletmelerin ekonomik varlıklarının devamlılığını sağlamak için faydalı model sistemi önemli bir faktördür.
  • Üretimi artıran, basitleştiren, kalitesini yükselten, üretim usul ve uygulamasını değiştirerek, çevre kirliliğini azaltan mütevazi buluşların da teknik gelişime çok önemli katkıları olduğundan Faydalı Model belgesiyle, korunması benimsenmiştir.
  • Faydalı Modelin verilmesi hem zaman hem de masraf açısından daha elverişlidir.
  • Faydalı Modelin koruması, tecavüz fiillerine karşı patent korumasına oranla daha çabuk ve seri bir işlev görecek şekilde düzenlenmiştir.

 

Faydalı Model ve Patent Tescili Arasındaki Fark Nedir?

  • Faydalı model tescili için buluş basamağı kriteri aranmaz. Herhangi bir inceleme söz konusu değildir.
  • Patent tescilinde hem tekniğin bilinen durumunun aşılması hem de buluş basamağı şartı aranır. Yani araştırma ve inceleme süreçlerinin hepsinin tamamlanması gerekir
  • Faydalı Model buluş basamağı kriteri incelemesi yapılmadan yapılır.
  • Patent ise, TPE tarafından belirlenen uluslararası patent veri tabanına sahip araştırma kurumlarında araştırma ve inceleme raporları düzenlenerek buluşun yeni olup olmadığı araştırılır.
  • Faydalı Modelin tescil prosedürü patente göre daha kısadır.(15/18 Ay Arası)  Patent Belgesinin tescil prosedürü ise yaklaşık olarak 3 yıldır. Bu sebepten faydalı modelin tescil maliyeti patente oranla daha azdır.
  • Faydalı modele, patentlerde olduğu gibi “Ek Faydalı Model” verilmez.
  • Faydalı Modelin korunma süresi 10 yıl iken Patent Tescili’nin korunma süresi 20 yıldır.